Oude proeven komen ook van pas
STAP 2: wetenschappelijk onderzoek doen
Een groep onafhankelijke beheerders, onderzoekers en beleidsmakers beoordeelt de onderzoeksvoorstellen en bepaalt welke het meest relevant zijn. Onderzoeksteams van gerenommeerde onderzoeksinstituten gaan vervolgens met de geselecteerde onderzoeksvragen aan de slag. Dit onderzoek duurt meestal drie tot vier jaar.
Stikstof zorgt voor een te lage voedselkwaliteit. Daardoor keert fauna op de heide, ondanks maatregelen, vaak niet terug en komen vogeleieren niet uit, zo luidde de hypothese. Wat eraan te doen? Arnold van den Burg probeert al een loopbaan lang de puzzel te leggen, ook binnen OBN Natuurkennis. Elk onderzoek borduurt voort op het vorige en zelfs een vijftig jaar ouder proef komt van pas.
Ook voor de vogels was het belangrijk dat we iets aan de verzuurde bodem zouden doen"
Arnold van den Burg
Biosphere Science Productions
“Op de Zuidwest-Veluwe zag ik jonge mezen door calciumgebrek door hun pootjes zakken. De omgeving is te ver verzuurd en er is geen huisjesslak meer te vinden. We hebben vijftig voederplanken met gebroken schelpen opgehangen. Dat werkte als een tierelier. Alleen bleken sommige vogels, zoals de bonte vliegenvanger, niet naar de voedertafel te komen. Ook voor de vogels was het belangrijk dat we iets aan die verzuurde bodem zouden doen.
Harderwijkerveldproef
We konden mooi gebruik maken van de Harderwijkerveldproef, een bosbekalkingsproef uit de jaren tachtig. Uit een herhalingsonderzoek van OBN in 2018 bleek: als je meer dan 3 ton kalk per hectare uitstrooit, komen versneld veel voedingsstoffen uit de bodem vrij en groeien de bramen tot je neusgaten. De doelstellingen voor de bosstructuur en bosflora kwamen daarmee niet dichterbij. Maar 3 ton leek veilig. We wilden graag weten hoe dit uitpakt in een heel bos en voor de vogels in het bijzonder. In 2020 heeft de gemeente Ede, als vervolg op het OBN-onderzoek, schelpkalk gestrooid op de Ginkel – 380 hectare. Inmiddels bloeit en vliegt er van alles, je hoort jonge vogels kwetteren en het bos komt weer tot leven.
Niet wachten met maatregelen
Er zijn nog veel vragen. Bijvoorbeeld hoe we in bossen steenmeel het beste in kunnen zetten. Steenmelen kunnen belangrijke mineralen toevoegen maar ook negatieve effecten hebben in de strooisellaag. Het onderzoek gaat door, maar ik denk niet dat we moeten wachten met maatregelen. De verzuring is zo sterk. Ook op de Utrechtse Heuvelrug had afgelopen jaar meer dan 60% van de mezennesten jongen met slechte pootjes. Vijf voor twaalf? Het is 3 uur ‘s middags en de laatste spelers verlaten het veld. We weten inmiddels best veel. Met de kennis die we hebben, kunnen we al stappen zetten.”
Pimpelmees
Kalk uitstrooien met helikopter