Via een brochure leren beheerders kijken door de ogen van dieren
STAP 3: kennis delen
Is het onderzoek klaar, dan worden de resultaten en adviezen gepubliceerd. Het is belangrijk dat beheerders en beleidsmakers die kennis vervolgens ook weten te vinden én kunnen toepassen. Concrete handvatten zijn essentieel. OBN Natuurkennis kijkt steeds opnieuw naar de meest optimale middelenmix om in te zetten, zoals website, veldwerkplaatsen, artikelen, LinkedIn en digitale Kennisuren.
“Bij intensief beheerde natuur, bijvoorbeeld begraasde of gemaaide graslanden, is jarenlang vooral gekeken naar de effecten op de flora. Bij kalkgrasland in Zuid-Limburg bleek bijvoorbeeld dat orchideeën het prima deden onder het toenmalige beheer van integraal maaien of begrazen. Maar de beheerders vroegen zich af waarom bijzondere dagvlinders als de veldparelmoervlinder dan niet terugkwamen.
Beheerders vroegen zich af waarom bijzondere dagvlinders zoals de veldparelmoervlinder niet terugkwamen"
Marijn Nijssen
Stichting Bargerveen
Uit OBN-onderzoek bleek dat na zo’n integrale maai- of graasbeurt alle geschikte overwinteringsplekken verdwenen en een deel van de rupsen zelfs werd opgegeten. Bij gefaseerd beheer bleven er voldoende variatie en rupsen over, en kon de vlinder zich wél weer vestigen.
Over dit en ander onderzoek hebben we in 2019 de brochure ‘Kansen voor fauna in natuurbeheer’ geschreven. Deze laat beheerders kijken ‘door de ogen van dieren’ en pleit voor variatie in het landschap zoals fasering van beheer en herstel van gradiënten. Dit jaar hebben we de brochure een update gegeven. We merken namelijk dat het door klimaatverandering nóg belangrijker is om variatie te herstellen en behouden.
Gentiaanblauwtjes bijvoorbeeld, leven in een gradiënt, en schuiven met het weer mee. In natte jaren trekken de vlinders naar de droge kant van de gradiënt, en bij droogte naar de natte kant. Soms is maar een deel van de gradiënt aanwezig, die onder ‘normale’ omstandigheden ideaal is voor een bepaalde diersoort. Maar bij extreem weer kan het beestje dan geen kant op.
Mooi om te zien dat beheerders hier inmiddels meer oog hebben, en dat gefaseerd beheer en geleidelijke gradiënten de nieuwe standaard lijken te worden. De fauna is ons er dankbaar voor!”
Boszoom. Foto: Jan van der Straaten